صىغه چیست؟ | بررسی کامل ازدواج موقت از نگاه شرع، قانون و جامعه
صىغه که در فقه شیعه به آن ازدواج موقت گفته می‌شود، نوعی عقد شرعی میان زن و مرد است که برای مدت زمان و مهریه مشخص جاری می‌شود. این نوع ازدواج با رضایت طرفین و رعایت شرایط شرعی، مشروع و معتبر است و در برخی شرایط اجتماعی می‌تواند جایگزینی منطقی و محترمانه برای روابط خارج از چهارچوب باشد.
تفاوت صىغه با ازدواج دائم
| ویژگی | صىغه (ازدواج موقت) | ازدواج دائم |
|---|---|---|
| مدت عقد | مشخص و محدود | دائمی و بدون تاریخ پایان |
| مهریه | باید ذکر شود | می‌تواند ذکر شود یا نه |
| نفقه | الزامی نیست مگر شرط شود | الزامی است |
| ارث | ندارد مگر شرط شود | دارد |
| ثبت رسمی | اختیاری است | الزامی است |
شرایط شرعی صىغه
برای اینکه صىغه صحیح و شرعی باشد، شرایط زیر باید رعایت شود:
-
رضایت کامل دو طرف
-
تعیین مهریه مشخص
-
مشخص‌بودن مدت زمان عقد
-
عدم وجود موانع شرعی (مانند عده یا محرمیت)
-
اجرای صحیح صیغه با لفظ عربی توسط مرد یا نماینده
مهریه در صىغه
در صىغه مهریه باید قبل از اجرای عقد تعیین شود. بدون مهریه، عقد باطل است. مقدار آن می‌تواند بسیار کم یا زیاد باشد و توافقی است.
مثال:
-
یک جلد قرآن
-
مبلغ نقدی (۵۰۰ هزار تومان)
-
طلا، سکه، یا خدمات
ثبت صیغه‌نامه؛ ضرورت یا انتخاب؟
در فقه اسلامی، ثبت صىغه ضروری نیست اما در ایران به‌دلیل مسائل قانونی، اجتماعی و حقوقی، توصیه می‌شود که صیغه در دفاتر ازدواج موقت یا صیغه‌خانه‌های معتبر ثبت شود.
مزایای ثبت رسمی صىغه:
-
تضمین حقوق زن (مهریه، حمایت)
-
جلوگیری از کلاهبرداری
-
اثبات مشروعیت رابطه در برابر قانون
-
امکان استفاده از خدمات مشاوره و مشورت فقهی
کاربردهای مشروع صىغه در جامعه امروز
-
برای کسانی که امکان ازدواج دائم ندارند
-
طلاب، دانشجویان یا زائرانی که اقامت موقت دارند
-
زنانی که همسر از دست داده یا طلاق گرفته‌اند
-
جلوگیری از روابط پنهانی و غیرشرعی
-
آشنایی مشروع قبل از ازدواج دائم (در برخی خانواده‌ها)
سوءتفاهم‌های رایج درباره صىغه
-
صىغه برای همه افراد نیست؛ فقط با هدف مشخص و شرایط معین
-
با فحشا تفاوت ماهوی دارد؛ چون در چهارچوب شرع و با حقوق مشخص انجام می‌شود
-
صىغه در اسلام حرمت، عزت و چارچوب دارد؛ نه ابزاری برای بی‌مسئولیتی یا سوءاستفاده
مراکز معتبر برای اجرای صىغه
در شهرهای بزرگ ایران مانند مشهد، قم، تهران، شیراز و اصفهان، دفاتر ازدواج موقت و صیغه‌خانه‌های قانونی فعالیت دارند. همچنین میتوان به سایتهای همسریابی مذهبی مانند حافظون یا همسان‌گزینی برای آشنایی اولیه مراجعه کرد.
جمع‌بندی
صىغه یک نهاد شرعی، مشروع و مبتنی بر رضایت، مهریه و مدت مشخص است. اگر با نیت سالم، رعایت احکام و از طریق مراکز معتبر انجام شود، می‌تواند راه‌حلی مفید و محترمانه برای نیازهای انسانی، عاطفی و اجتماعی باشد.