راهنمای کامل و جامع متن صیغه موقت: همه آنچه باید بدانید
صیغه موقت یا نکاح موقت یکی از احکام فقهی اسلامی است که در مذهب شیعه به رسمیت شناخته شده و برای روابط مشروع موقتی بین زن و مرد کاربرد دارد. یکی از مهم‌ترین ارکان این عقد، خواندن صحیح متن صیغه موقت است. در این مقاله قصد داریم به صورت دقیق و کاربردی، همه چیز را در مورد متن صیغه موقت، احکام آن، شرایط و تفاوت‌هایش با عقد دائم بررسی کنیم.
صیغه موقت چیست؟
صیغه موقت، نوعی عقد شرعی است که برای مدت مشخص و با مهریه مشخص بین زن و مرد بسته می‌شود. این نوع ازدواج، تفاوت‌هایی با ازدواج دائم دارد که مهم‌ترین آن‌ها محدودیت زمانی و حقوق و تکالیف متفاوت زن و مرد در طول مدت عقد است. برای صحت این عقد، لازم است که متن صیغه موقت به زبان عربی خوانده شود و شرایط خاصی رعایت گردد.
شرایط اصلی برای صحت عقد موقت
قبل از آنکه سراغ متن صیغه موقت برویم، باید شرایط شرعی و قانونی صحت این نوع عقد را بشناسیم:
-
رضایت طرفین: زن و مرد باید به رضایت کامل وارد عقد شوند.
-
مشخص بودن مدت: طول مدت عقد باید مشخص و تعیین شده باشد؛ مثلا یک روز، یک ماه یا حتی چند سال.
-
مهریه معلوم: میزان مهریه باید مشخص باشد و بدون آن عقد صحیح نیست.
-
خواندن صیغه: صیغه باید خوانده شود، حتی اگر دو طرف بر موضوع توافق کامل داشته باشند.
-
عدم وجود موانع شرعی: مانند ازدواج همزمان، عده زن، یا محرمیت.
متن عربی صیغه موقت
متن عربی صیغه موقت که باید توسط زن یا وکیل او و مرد خوانده شود، به این صورت است:
-
زن می‌گوید:
زَوَّجْتُكَ نَفْسِي فِي الْمُدَّةِ الْمَعْلُومَةِ عَلَى الْمَهْرِ الْمَعْلُومِ
(خود را به ازدواج تو درآوردم برای مدت معلوم و با مهریه معلوم) -
مرد می‌گوید:
قَبِلْتُ
(پذیرفتم)
این صیغه باید با نیت ازدواج و با قصد انشاء خوانده شود؛ به این معنا که افراد صرفا تلفظ نکنند، بلکه با نیت ایجاد عقد این جمله را ادا کنند.
متن فارسی صیغه موقت (ترجمه شده)
برای درک بهتر مفاهیم و یادگیری آسان‌تر، در ادامه ترجمه متن عربی را نیز آورده‌ایم. البته لازم به یادآوری است که صیغه باید حتما به عربی خوانده شود.
-
زن می‌گوید: "خود را به ازدواج تو درآوردم برای مدت معلوم و با مهریه معلوم."
-
مرد پاسخ می‌دهد: "پذیرفتم."
نمونه‌هایی از متن صیغه موقت برای شرایط مختلف
در ادامه، چند نمونه متن صیغه موقت برای شرایط گوناگون آورده‌ایم:
نمونه ۱: صیغه موقت برای مدت یک ماه با مهریه نقدی
-
زن: زَوَّجْتُكَ نَفْسِي فِي مُدَّةِ شَهْرٍ وَ عَلَى مَهْرِ أَلْفِ تُومَانٍ
-
مرد: قَبِلْتُ
نمونه ۲: صیغه موقت برای مدت یک روز بدون نزدیکی
اگر شرط عدم نزدیکی گذاشته شود، میتوان آن را قبل از عقد مشخص کرد، اما در متن صیغه تغییری ایجاد نمی‌شود.
نکات فقهی مهم درباره صیغه موقت
-
لزوم زبان عربی: به فتوای بیشتر مراجع تقلید، خواندن صیغه باید به عربی باشد. اگر کسی توانایی ندارد، می‌تواند از وکیل استفاده کند.
-
عدم نیاز به شاهد: برخلاف عقد دائم، برای صیغه موقت نیازی به حضور شاهد نیست.
-
لزوم تعیین زمان و مهریه: بدون این دو رکن، عقد باطل خواهد بود.
-
عده زن پس از اتمام عقد: زن بعد از پایان مدت عقد باید عده نگه دارد؛ مدت عده معمولا دو دوره قاعدگی یا ۴۵ روز است.
احکام حقوقی و قانونی صیغه موقت در ایران
در قانون ایران نیز عقد موقت به رسمیت شناخته شده است. گرچه ثبت آن الزامی نیست، اما در صورت فرزنددار شدن یا اختلاف، امکان اثبات آن ضروری می‌شود. داشتن متن صیغه موقت معتبر می‌تواند به عنوان سند شرعی مورد استفاده قرار گیرد.
تفاوت صیغه موقت با ازدواج دائم
تفاوت‌های مهم میان صیغه موقت و ازدواج دائم
تفاوت‌های متعددی میان عقد موقت و عقد دائم وجود دارد که در ادامه به مهم‌ترین آن‌ها اشاره می‌کنیم:
-
مدت‌دار بودن:
در صیغه موقت، مدت عقد از پیش تعیین شده است و پس از پایان این مدت، رابطه به‌طور خودکار به پایان می‌رسد. اما در ازدواج دائم، عقد برای همیشه است و تنها با طلاق یا فوت یکی از طرفین پایان می‌یابد. -
مهریه:
در هر دو نوع عقد، تعیین مهریه الزامی است. بدون مهریه، عقد موقت باطل است. در عقد دائم نیز مهریه باید مشخص باشد، هرچند در صورت عدم ذکر، با مهریه المثل قابل جبران است. -
نفقه:
در عقد دائم، پرداخت نفقه از واجبات مرد است. اما در صیغه موقت، تنها در صورتی که در زمان عقد شرط شود، زن مستحق دریافت نفقه خواهد بود. -
ارث:
در ازدواج دائم، زن و شوهر از یکدیگر ارث می‌برند. اما در صیغه موقت، طرفین از یکدیگر ارث نمی‌برند، مگر اینکه این موضوع به‌صورت شرط در عقد ذکر شده باشد. -
ثبت رسمی:
ازدواج دائم طبق قانون باید در دفاتر رسمی ثبت شود. اما ثبت صیغه موقت الزامی نیست، هرچند در برخی موارد (مانند بارداری یا مسائل قانونی) توصیه می‌شود برای اثبات حقوق، عقد ثبت شود.
چرا آشنایی با متن صیغه موقت اهمیت دارد؟
در دوران مدرن، بسیاری از افراد برای اهداف مختلفی مانند شناخت بیشتر پیش از ازدواج دائم، نیازهای عاطفی یا جلوگیری از گناه، به عقد موقت روی می‌آورند. داشتن آگاهی دقیق از متن صیغه موقت و رعایت دقیق آن، می‌تواند از بروز مشکلات شرعی و اخلاقی جلوگیری کند.
آیا خواندن صیغه موقت توسط خود افراد ممکن است؟
بله. اگر دو طرف شرایط لازم را داشته باشند، می‌توانند بدون حضور روحانی یا شخص ثالث، خودشان صیغه را بخوانند. تنها کافی است که متن صحیح را بدانند و با نیت جدی آن را اجرا کنند.
چگونه صیغه موقت را فسخ کنیم؟
صیغه موقت با گذشت مدت مشخص به‌طور خودکار پایان می‌یابد. اما اگر مرد بخواهد قبل از پایان مدت عقد را فسخ کند، می‌تواند با بخشیدن باقی‌مانده زمان، عقد را پایان دهد. به این کار بذل مدت باقی‌مانده می‌گویند.
نتیجه‌گیری
متن صیغه موقت مهم‌ترین بخش عقد موقت است که باید با دقت و رعایت تمام شروط شرعی خوانده شود. این متن اگرچه ساده به نظر می‌رسد، اما پایه‌گذار یک رابطه شرعی و مشروع است و باید با نیت و آگاهی کامل اجرا گردد. در صورتی که نمی‌دانید چگونه صیغه بخوانید یا شرایطش را ندارید، حتما از افراد آگاه یا دفاتر ازدواج کمک بگیرید.