وظایف مرد در صیغه موقت | مسئولیت‌های شرعی و اخلاقی در عقد موقت
صیغه موقت یا ازدواج موقت شرعی، یک پیمان معتبر در فقه اسلامی است که اگرچه با ازدواج دائم تفاوت‌هایی دارد، اما همچنان وظایفی را برای مرد به‌همراه دارد. در این مقاله، به‌طور کامل بررسی می‌کنیم که وظایف مرد در صیغه موقت چیست و چه مسئولیت‌هایی از نظر فقهی، قانونی و انسانی بر عهده او قرار دارد.
۱. تعیین مهریه مشخص و پرداخت آن
یکی از ارکان اصلی صیغه موقت، تعیین مهریه است. بدون آن، عقد موقت باطل است. وظیفه مرد:
-
تعیین مهریه به‌صورت واضح، اعم از نقدی، طلا یا حتی معنوی
-
پرداخت مهریه در زمان توافق‌شده (یا در صورت مطالبه زن)
-
عدم تأخیر یا فرار از پرداخت در پایان مدت صیغه
۲. رعایت مدت زمان تعیین‌شده در عقد
صیغه موقت دارای مدت مشخص است. مرد موظف است:
-
به مدت عقد احترام بگذارد و بدون رضایت زن آن را فسخ نکند
-
در صورت اتمام مدت، عقد خودبه‌خود باطل می‌شود مگر تمدید گردد
-
اگر زن باردار شود، باید تا پایان عده (حدود ۲ ماه و نیم) از رابطه خارج نشود
۳. حفظ احترام، ادب و رفتار انسانی
درست است که صیغه موقت ممکن است کوتاه‌مدت باشد، اما مرد شرعاً و اخلاقاً موظف است:
-
با زن با احترام، ادب و مهربانی برخورد کند
-
از تحقیر، تهدید یا خشونت (لفظی یا جسمی) پرهیز کند
-
به حقوق انسانی زن احترام کامل بگذارد
۴. پرداخت نفقه (در صورت شرط)
در عقد موقت، نفقه (هزینه زندگی) الزام شرعی ندارد، مگر اینکه در هنگام عقد شرط شده باشد. در این صورت مرد موظف است:
-
به‌موقع نفقه را بپردازد
-
میزان و نحوه آن را به‌صورت توافقی مشخص کند
-
در صورت عدم پرداخت، زن می‌تواند شکایت کند
۵. وفاداری در مدت عقد
از دید فقهی، مرد در صیغه موقت الزامی به تک‌همسری ندارد، اما از منظر اخلاقی:
-
تعهد به صداقت، عدم دروغ‌گویی و وفاداری نسبت به زن بسیار مهم است
-
اگر رابطه عاطفی برقرار شده، مرد باید از رفتارهایی که موجب شک یا بی‌اعتمادی می‌شود پرهیز کند
۶. حمایت در صورت بارداری
اگر زن در دوران صیغه موقت باردار شود، مرد موظف است:
-
از او حمایت مالی و عاطفی کند
-
پس از پایان مدت صیغه، تا پایان عده (عده زن باردار تا زایمان است) از عقد خارج نشود
-
مسئولیت کامل فرزند را به عهده بگیرد و برای صدور شناسنامه اقدام کند
۷. صداقت در نیت و اطلاعات
مرد باید هنگام عقد:
-
وضعیت تأهل خود را صادقانه بیان کند
-
هدفش از صیغه را مشخص کند (مثلاً ازدواج موقت شرعی، بدون نیت سوءاستفاده)
-
اطلاعات واقعی مانند سن، شغل و محل سکونت را درست اعلام کند
۸. فسخ صیغه موقت (در موارد خاص)
در فقه، مرد می‌تواند با رضایت زن یا در شرایط خاص، صیغه را پیش از موعد فسخ کند. اما:
-
نباید از این حق برای سوءاستفاده استفاده کند
-
باید مهریه کامل را پرداخت کند
-
زن را در شرایط نامناسب رها نکند
جمع‌بندی
وظایف مرد در صیغه موقت صرفاً به خواندن عقد ختم نمی‌شود. او موظف است طبق شرع، اخلاق و قانون:
-
مهریه را پرداخت کند
-
مدت عقد را رعایت کند
-
با زن با احترام برخورد کند
-
در صورت شرط، نفقه را بپردازد
-
مسئولیت‌های احتمالی مانند بارداری را بپذیرد
صیغه موقت، اگر با نیت درست و در چارچوب شرع انجام شود، می‌تواند راه‌حلی مشروع برای برخی شرایط زندگی باشد، نه وسیله‌ای برای بی‌تعهدی یا سوءاستفاده.