در قرآن کریم، آیهای به طور خاص به آیه ازدواج موقت (متعه) اختصاص داده نشده است.
اما برای خواندن صحیح آیه ازدواج موقت، مراحلی وجود دارد که باید به آنها توجه کرد:
1. طرفین عقد:
- زن و مرد باید مسلمان، عاقل، بالغ و راضی به ازدواج باشند.
- زن نباید در حال عده باشد (یعنی در دوره زمانی پس از طلاق یا فوت همسر شرعی خود به سر نبرد).
2. مدت زمان ازدواج موقت:
- مدت زمان ازدواج موقت باید به طور مشخص تعیین و ذکر شود.
- حداقل مدت در نزد برخی فقها یک ساعت و در نزد برخی دیگر سه روز است.
- حداکثر مدت آن نیز به نظر برخی فقها تا 99 سال است.
3. مهر:
- تعیین مهر برای زن واجب است و باید به طور کامل به او پرداخت شود.
- مهر میتواند هر چیزی باشد که دارای ارزش مالی باشد، مانند پول، طلا، سکه و غیره.
4. صیغه:
- صیغه عقد موقت باید به زبان عربی خوانده شود، اما ترجمه آن به زبان مورد فهم طرفین نیز اشکالی ندارد.
- متن صیغه به این صورت است: "زوّجتك نفسي على مهرٍ معلومٍ إلى أجلٍ معلومٍ".
- به جای "مهرٍ معلومٍ" و "أجلٍ معلومٍ" باید به ترتیب مقدار مهر و مدت زمان ازدواج ذکر شود.
نکات تکمیلی:
- توصیه میشود برای انجام صیغه ازدواج موقت به یک مرجع دینی یا فرد مورد اعتماد مراجعه شود.
- در هنگام خواندن صیغه، لازم است که طرفین قصد و رضای کامل خود را به انجام این امر اعلام کنند.
- پس از انجام صیغه، زن و مرد مانند زن و شوهر شرعی دارای تمام حقوق و تکالیف مربوط به زوجیت میشوند.
در مورد تفسیر آیه ازدواج موقت بین علمای شیعه و سنی اختلاف نظر وجود دارد.
مفسران شیعه بر این باورند که آیه 24 سوره نساء که می فرماید: "و از زنانی که متعه کرده اید مهرشان را به عنوان فریضه ای به آنها بدهید" به صراحت بر جواز ازدواج موقت دلالت دارد.
آنها از آیه ازدواج موقت استدلال می کنند که:
- در آیه ازدواج موقت از لفظ "متعه" استفاده شده که در روایات متعدد به معنای ازدواج موقت به کار رفته است.
- وجوب مهر بر اساس عقد است، نه بر اساس لذت بردن.
- قید "فاستمتعتم" در آیه ازدواج موقت (بهره مند شدید) تنها برای تذکر حکم شرعی در مورد پرداخت مهر ذکر شده است و دلالتی بر انحصار بر استمتاع جنسی ندارد.
دیدگاه های مختلف در مورد تفسیر آیه ازدواج موقت:
- برخی از مفسران شیعه معتقدند که آیه ازدواج موقت در ابتدا به ازدواج موقت اشاره داشته، اما بعداً توسط پیامبر (ص) نسخ شده است.
- برخی دیگر معتقدند که نسخ آیه ازدواج موقت به طور کامل نبوده و همچنان در برخی موارد، مانند سفر، ازدواج موقت جایز است.
- عده ای از علمای اهل سنت نیز قائل به جواز متعه در شرایط خاص هستند.